Nadmierne pocenie się jest uznawane za wyjątkowo krępującą przypadłość. W niektórych przypadkach może nawet poważnie zaburzyć codzienne funkcjonowanie i to zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym. Jeśli borykasz się z tym problemem, dowiedz się, z czego może wynikać nadpotliwość i jakie są metody jej leczenia.
Kiedy mówimy o nadpotliwości?
Wydzielanie potu jest u ludzi naturalnym procesem fizjologicznym i pełni ważną funkcję w regulowaniu temperatury ciała. Organizm ludzki jest bowiem stałocieplny, a więc do prawidłowego funkcjonowania musi utrzymywać taką samą ciepłotę, bez względu na warunki zewnętrzne i w tym celu wyposażony jest w pewne mechanizmy samoregulujące. Jeśli więc przebywamy w zimnym otoczeniu, przyśpiesza metabolizm wewnątrzkomórkowy, aby się rozgrzać. Z kolei w celu obniżenia temperatury ciała, stara się je schłodzić m.in. przez uaktywnienie gruczołów potowych w skórze, aby nadmiar ciepła wydalić na zewnątrz wraz z potem.
W niektórych sytuacjach wzmożona potliwość jest więc normalnym zjawiskiem np. podczas upału, wysiłku fizycznego czy też gorączki. Wydzielanie większej ilości potu może też nastąpić wskutek zjedzenia rozgrzewających pokarmów np. zawierających pikantne przyprawy. O nadpotliwości (hiperhydrozie) mówimy natomiast wówczas, jeśli organizm wydziela pot w nadmiernej ilości w stosunku do potrzeb termoregulacyjnych, a więc gdy nie ma to fizjologicznego uzasadnienia.
Skąd się bierze nadmierna potliwość?
Hiperhydroza może wynikać z różnych przyczyn. Wśród nich najczęstszymi są:
- czynniki genetyczne – wówczas mamy do czynienia z nadpotliwością pierwotną, która nie ma konkretnego powodu,
- otyłość – powoduje szybkie przegrzewanie się organizmu podczas wysiłku, a w rezultacie większe wydzielanie potu,
- stres – pod jego wpływem aktywują się hormony, które pobudzają gruczoły potowe,
- schorzenia somatyczne – np. cukrzyca, nadczynność tarczycy, nowotwory, niewydolność serca, ostre lub przewlekłe infekcje,
- naturalne zmiany hormonalne – nadmierna potliwość występuje dość często w okresie dojrzewania i potem przekwitania, czyli podczas menopauzy i andropauzy,
- przyjmowanie niektórych leków.
Należy pamiętać, że nadpotliwość (zwłaszcza występująca nocą) może być objawem wielu poważnych chorób, dlatego nigdy nie należy lekceważyć tej dolegliwości. Warto porozmawiać o niej z lekarzem, który zaleci odpowiednie badania diagnostyczne.
Jakie są objawy i skutki nadpotliwości?
Z punktu widzenia chorego nadpotliwość objawia się po prostu nadmiernym wydzielaniem potu – albo na całym ciele, albo wybranych jego fragmentach np.:
- na dłoniach – zwykle są nieustannie wilgotne lub stają się takie w stresujących sytuacjach, co powoduje u chorego uczucie skrępowania podczas konieczności przywitania się z innymi osobami lub wręcz utrudnia wykonywanie różnych czynności np. prowadzenie samochodu;
- na stopach – skutkiem ich wzmożonej potliwości bywa nieprzyjemny zapach, a także większe ryzyko rozwoju grzybicy;
- pod pachami – problem objawia się mokrymi plamami na ubraniach, a także przykrą wonią ciała;
- na plecach – do ich nadmiernego pocenia się dochodzi zwykle wskutek wysiłku fizycznego lub stresu; jest to uciążliwa i niebezpieczna dolegliwość, ponieważ grozi zapaleniem górnym dróg oddechowych i wymaga częstej zmiany ubrania;
- w obrębie głowy – największym problemem jest pot zalewający czoło, włosy i oczy, który może powodować podrażnienia skóry oraz łupież.
Pacjenci cierpiący na hiperhydrozę najczęściej narzekają na dyskomfort psychiczny, ponieważ wzmożone wydzielanie potu jest krępujące. Niestety u wielu osób powoduje to obniżenie samooceny, utrudnia relacje towarzyskie i zawodowe, a nawet prowadzi do wycofania się z życia społecznego.
Jakie są możliwości leczenia nadpotliwości?
Leczenie nadpotliwości zależy od przyczyny problemu i bardzo ważne jest, aby zdiagnozował ją specjalista. Dość często bowiem skuteczne okazuje się podjęcie terapii innego schorzenia np. nadczynności tarczycy lub cukrzycy.
Jeśli hiperhydroza ma charakter pierwotny, stosuje się różne metody ograniczenia aktywności gruczołów potowych. W pierwszej kolejności zalecane są preparaty miejscowe, a dopiero jeśli nie przynoszą one rezultatów, lekarz może przepisać leczenie farmakologiczne lub skierować na zabiegi medyczne. Do tych ostatnich należą m.in.:
- jonofereza – przeprowadza się ją z wykorzystaniem łagodnych prądów elektrycznych głównie do leczenia nadpotliwości stóp i dłoni,
- laseroterapia – za pomocą wiązki laserowej można trwale zniszczyć gruczoły potowe na określonym fragmencie ciała,
- radiofrekwencja mikroigłowa – w tym przypadku redukcja gruczołów (głównie pod pachami) odbywa się za pomocą fal radiowych,
- miejscowe wstrzyknięcie toksyny botulinowej – celem zabiegu jest ograniczenie uwalniania acetylocholiny stymulującej wytwarzanie potu.
Istnieje też możliwość zablokowania nerwów współczulnych stymulujących gruczoły potowe do produkcji wydzieliny za pomocą tzw. sympatektomii, wykonywanej metodą endoskopową.
Jak łagodzić objawy nadpotliwości na co dzień?
Nadpotliwość i jej skutki możesz najpierw spróbować ograniczyć samodzielnie. Najważniejsza jest odpowiedni higiena, a więc częste mycie ciała. Pamiętaj także, aby nosić luźne ubrania z naturalnych, „oddychających” tkanin, czyli np. bawełny. W sprzedaży są również specjalne podkoszulki przeciwpotne z membranami pod pachą, które pochłaniają nadmiar wilgoci. Alternatywą mogą być wkładki o tym samym działaniu, które mocuje się bezpośrednio do skóry.
Warto też sięgnąć po produkty apteczne np. blokery potu. Są to specjalne antyperspiranty zawierające chlorek glinu, blokujące aktywność gruczołów w określonych miejscach ciała. Można także kupić żele pod prysznic, w których znajdują się substancje ograniczające potliwość i działające antybakteryjnie, a więc pomagające zmniejszyć przykrą woń. W aptece znajdziesz również różne dezodoranty do stóp w postaci kremów, sprayów, czy zasypek, które pomagają utrzymać suchość i higienę.
Pozbądź się problemów z nadpotliwością
Nowoczesne produkty apteczne okazują się dość skuteczne w leczeniu nadpotliwości, dlatego warto je wypróbować. Pamiętaj, że Apteka pod Gwiazdą znajduje się m.in. w Brzesku, Krośnie, Leżajsku i Rzeszowie. Problem koniecznie też skonsultuj z lekarzem, ponieważ jego przyczyną może być inna choroba lub jego rozwiązanie będzie wymagało zastosowania specjalnych zabiegów.
