Zaparcia często uznawane są za wstydliwy problem, a pacjenci, którzy się z nim zmagają, nie lubią mówić o tym głośno. Zupełnie nie potrzebnie! Wiele osób obserwuje u siebie nieprzyjemne objawy, jakie wiążą się z tą przypadłością. Brak świadomości powoduje, że często nie wiedzą, jak sobie z nimi radzić. Tymczasem wystarczy wprowadzić w życie kilka prostych nawyków, by zmniejszyć ryzyko występowania zaparć. Jeśli mimo wszystko się pojawią, również można sobie z nimi poradzić. Przeczytaj nasz artykuł, by dowiedzieć się, co robić, jeśli ten problem dotyczy również Ciebie.
Czym są zaparcia i jakie są ich przyczyny?
Zaparcia to problemy z wypróżnianiem powiązane z zaleganiem mas kałowych w końcowym odcinku jelita. O zatwardzeniu mówimy, jeśli kał pojawia się dwa razy w tygodniu lub rzadziej. Często wypróżnianiu towarzyszy również ból, stolce są twarde, a ich oddawanie sprawia wyraźny wysiłek.
Powodów występowania zaparć może być bardzo wiele, począwszy od stresu, poprzez źle zbilansowaną dietę, aż po pasożyty i poważne schorzenia, na przykład niedrożność jelit. Ich przyczyną bywa także siedzący tryb życia i spożywanie niewystarczającej ilości płynów. Wyróżniamy także zaparcia nawykowe, często spotykane u dzieci, spowodowane częstym świadomym powstrzymywaniem potrzeby oddania stolca.
Jeśli problemy z odpowiednio częstym oddawaniem stolca pojawiają się regularnie i są bardzo uciążliwe, tym bardziej ważne jest ustalenie konkretnego czynnika, który je powoduje. W tym celu należy skonsultować się z lekarzem – zleci wykonanie badań niezbędnych do postawienia diagnozy.
Jakie objawy towarzyszą zaparciom?
Zaparciom towarzyszy szereg objawów, które mogą utrudniać normalne funkcjonowanie. Należą do nich między innymi:
- utrudnione wypróżnianie, któremu często towarzyszy ból,
- twardy, zbity stolec, często w formie bobków,
- ból brzucha,
- wzdęcia,
- mdłości,
- gazy,
- brak apetytu,
- zawroty głowy,
- w dłuższej perspektywie utrata masy ciała.
Jak zapobiegać zaparciom?
Aby skutecznie zapobiegać zaparciom, warto wprowadzić w życie kilka przyzwyczajeń. Najważniejsza jest zdrowa, odpowiednio skomponowana dieta. Należy pilnować również spożywania odpowiedniej ilości płynów, przede wszystkim wody. Korzyści przynosi też dbanie o regularną aktywność fizyczną. Jeśli nie jesteś przyzwyczajony do wysiłku, na początku zupełnie wystarczające będą spokojne spacery. Warto postarać się również o ograniczenie sytuacji stresowych na co dzień, jeśli tylko masz taką możliwość.

Dieta dla cierpiących na zaparcia
Sposób odżywiania ma kluczowe znaczenie w profilaktyce zaparć, a ich leczenie w pierwszej kolejności zaczyna się zwykle właśnie od zmiany diety. Zalecenia dietetyczne dla osób zmagających się z problemem zaparć nie są zbyt skomplikowane, często wymagają jednak pozbycia się niezdrowych nawyków i wprowadzenia nowej rutyny. Przede wszystkim należy pamiętać o nawodnieniu. Zalecana ilość wody, którą każdy dorosły powinien pić na co dzień to co najmniej dwa/trzy litry. W przypadku problemów z wypróżnianiem doraźnie można wypić dwie szklanki ciepłej wody na raz. W niektórych przypadkach to wystarcza. Warto wyrobić sobie również nawyk wypijania szklanki wody tuż po przebudzeniu.
Posiłki najlepiej spożywać o stałych porach i należy dbać, by zawierały odpowiednią ilość warzyw i owoców, a więc również błonnika. W diecie powinny pojawiać się produkty, które wpływają pozytywnie na perystaltykę jelit, takie jak suszone śliwki, praz bogate w błonnik, takie jak razowy chleb pełnoziarnisty, grube kasze, otręby czy siemię lniane.
Wszelkie zmiany należy wprowadzać stopniowo, zwłaszcza jeśli do tej pory Twoja dieta była uboga w błonnik. W przeciwnym razie gwałtowny wzrost jego ilości w posiłkach może spowodować innego rodzaju problemy trawienne.
Czy leki mogą pomóc pozbyć się zaparć?
Jeśli zaparcia pojawiają się często i nie ustępują mimo stosowania zdrowej diety, konieczne może okazać się wprowadzenie leczenia farmakologicznego. W aptekach dostępne są leki bez recepty na tę przypadłość, mimo wszystko warto jednak skonsultować się z lekarzem przed ich zażyciem. Najlepiej zacząć od preparatów ziołowych, takich jak kłącze rzewienia czy liście senesu. Skuteczny może okazać się również napar z korzenia kruszyny. Jeśli naturalne metody okażą się niewystarczające, należy przyjmować leki. Zwykle są to preparaty osmotyczne, takie jak glicerol czy laktuloza, których zadaniem jest zmniejszenie gęstości stolca, co ma ułatwić jego oddawanie.
Co zrobić w przypadku zaparcia u dziecka?
Nieco inaczej wygląda postępowanie w przypadku zaparć u dziecka. Przy doborze metody ich leczenia koniecznie należy uwzględnić wiek malucha. Pierwszym krokiem jest zwykle staranna analiza jego diety i wskazanie elementów, które wymagają zmian. Istotne jest również dążenie do uregulowania trybu życia dziecka i eliminacja sytuacji potencjalnie stresowych. Doraźnie można zastosować także czopki glicerynowe dostępne w aptece – są bezpieczne nawet w przypadku niemowlaków. W przypadku dzieci regularnie cierpiących na zaparcia wskazana jest wizyta u lekarza, który zbada malucha pod kątem możliwych wad anatomicznych utrudniających wypróżnianie, takich jak na przykład zwężenie odbytu. Stosowanie metod farmakologicznych u najmłodszych uważa się za ostateczność, a leki powinny być starannie dobrane przez lekarza i wprowadzane bardzo ostrożnie. Zwykle dąży się do unormowania regularności wypróżnień mniej inwazyjnymi metodami.
Dbaj o zdrowie swoich jelit i uniknij nieprzyjemnych zaparć
W przypadku unikania zaparć kluczowe znaczenie ma profilaktyka. Wdrożenie zdrowych nawyków, przede wszystkim odpowiednio zbilansowanej diety może pomóc pozbyć się problemu. Jeśli mimo wszystko zaparcia się pojawią, warto wiedzieć, gdzie w najbliższej okolicy znajduje się apteka, w której znajdziesz profesjonalną pomoc. Apteka Pod Gwiazdą ma swoje oddziały na przykład w Rzeszowie, Stalowej Woli czy Biłgoraju. Dobrze jest też mieć w domowej apteczce ziołowe specyfiki. Zastosuj się do tych prostych wskazówek, a problemy z wypróżnianiem się nie będą już spędzały Ci snu z powiek.