Zgaga to jedna z najczęściej występujących dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Szacuje się, że nawet 10 proc. dorosłych osób odczuwa zgagę co najmniej raz w tygodniu. Jest to objaw, którego nie należy lekceważyć, nie tylko ze względu na odczuwany dyskomfort. Skąd bierze się zgaga i jak ją zwalczyć? Dowiedz się, jakie są przyczyny, objawy i sposoby zwalczania zgagi, a także, kiedy zamiast do apteki, lepiej udać się do lekarza.
Co to jest zgaga i jakie daje objawy?
Nieprzyjemne uczucie pieczenia w klatce piersiowej i przełyku – tak najczęściej definiuje się zgagę. Powstaje ona w wyniku cofania się treści żołądkowej i kwasu solnego do przełyku, co z kolei powoduje podrażnienie delikatnej błony śluzowej (nabłonek przełyku nie jest przystosowany do kontaktu z tak silnym kwasem). Towarzyszą temu takie objawy jak pieczenie w przełyku oraz:
- gorzki posmak w ustach,
- cofanie się treści pokarmowej do przełyku,
- kwaśne odbijania.
W zależności od przyczyn i stopnia nasilenia objawów zgagi, ulgę może przynieść stosowanie preparatów dostępnych w aptekach lub domowych sposobów na zgagę. W niektórych przypadkach konieczna jest natomiast konsultacja lekarska.
Jakie są najczęstsze przyczyny zgagi?
Przyczyny powstawania zgagi są bardzo różnorodne. Mogą być to zarówno błędy żywieniowe, jak i schorzenia układu pokarmowego, jak np. choroba refluksowa przełyku. Refluks bywa mylony ze zgagą, dlatego warto je od siebie odróżniać. Zgaga jest bowiem subiektywnym odczuciem, refluks zaś chorobą polegającą na nieprawidłowym funkcjonowaniu dolnego zwieracza przełyku. Refluks może natomiast objawiać się właśnie zgagą.
Co jeszcze może być przyczyną zgagi? Zanim wybierzesz się do apteki, sprawdź poniższą listę:
- nadwaga i otyłość,
- nadużywanie alkoholu,
- palenie papierosów,
- ciężkostrawna dieta,
- spożywanie pikantnych potraw,
- picie napojów gazowanych,
- nieprawidłowości w budowie układu pokarmowego,
- choroby jak np. przepuklina rozworu przepony,
- przyjmowanie niektórych leków (m.in. doustnej antykoncepcji).
Na występowanie zgagi bardziej narażone są też kobiety w ciąży – wzrost estrogenów zmniejsza napięcie dolnego zwieracza przełyku, przyczyniając się do cofania się treści pokarmowej.
Leczenie zgagi – jakie preparaty mogą pomóc?
Walka ze zgagą powinna być dopasowana do przyczyny jej występowania. W przypadku krótkotrwałych epizodów zgagi, będących następstwem sposobu odżywiania się lub stylu życia, najczęściej stosuje się preparaty mające na celu zmniejszenie wydzielania kwasu solnego. Substancje, które mogą wykazywać takie działanie to przede wszystkim inhibitory pompy protonowej, takie jak:
- omeprazol,
- rabeprazol,
- esomeprazol,
- dekslanzoprazol.
W leczeniu zgagi wykorzystuje się też sole zasadowe (np. węglan wapnia, fosforan glinu), które mogą zobojętnić kwas żołądkowy, oraz preparaty zawierające alginiany lub polisacharydy (ich zadaniem jest zabezpieczenie śluzówki oraz ochrona przed działaniem kwasu).
Leki na zgagę są dostępne w aptekach stacjonarnych i internetowych w różnych postaciach: tabletek, kapsułek, proszków oraz syropów.

Domowe sposoby na zgagę
Przed przyjęciem jakiegokolwiek leku, warto przyjrzeć się swojej diecie oraz spróbować domowych sposobów na zgagę. Mogą one złagodzić dolegliwości, a także zapobiec ich nawrotom. Dlatego, jeśli pieczenie w przełyku pojawia się u Ciebie po spożyciu obfitego posiłku, spróbuj zmniejszyć objętość porcji, a także jeść w regularnych odstępach czasu.
Co jeszcze możesz zrobić? W zneutralizowaniu kwasu solnego mogą pomóc produkty, które na pewno posiadasz w swojej kuchni, jak choćby soda oczyszczona. Przygotuj miksturę składającą się z łyżeczki sody rozpuszczonej w szklance wody oraz kilku kropel soku z cytryny. Inny sposób to kleik z mielonych nasion siemienia lnianego.
Do złagodzenia zgagi wykorzystuje się też zioła: lipę, prawoślaz lekarski oraz rumianek. Przypisuje się im działanie osłaniające na błonę śluzową, co może wpłynąć na zmniejszenie uczucia pieczenia. Pamiętaj jednak, żeby unikać mięty, która może nasilić objawy!
Dieta a zgaga – te produkty mogą wywołać nieprzyjemne objawy
Jak już wiesz, dieta odgrywa ważną rolę wśród przyczyn powstawania zgagi. Tłuste potrawy mogą zalegać w żołądku oraz opóźniać jego opróżnianie, czego efektem często jest cofanie się treści do przełyku. Zgaga może być też następstwem spożycia jednego z poniższych produktów:
- pikantnych przypraw,
- cytrusów,
- cebuli,
- pomidorów
- czekolady,
- alkoholu,
- napojów gazowanych,
- mocnej kawy lub herbaty.
Mechanizm ich działania to przede wszystkim osłabienie dolnego zwieracza przełyku, a także podrażnienie błony śluzowej. Odpowiedni sposób odżywiania może więc skutecznie zapobiec zgadze, eliminując konieczność sięgania po preparaty z apteki.
Kiedy warto udać się do lekarza
Biorąc pod uwagę, że średnio 1 na 10 dorosłych osób odczuwa zgagę raz w tygodniu, może się wydawać, że objaw ten nie jest niepokojący. W sytuacji, kiedy zgaga pojawia się regularnie, należy jednak udać się do lekarza. Może to być bowiem objaw choroby lub nieprawidłowości w budowie układu pokarmowego.
Powodem do jak najszybszego zgłoszenia się na konsultację lekarską powinny być też takie objawy towarzyszące zgadze jak: problemy z przełykaniem, utrata wagi, wymioty, biegunki, krwawienie z przewodu pokarmowego oraz anemia. Konieczna może być wówczas dalsza diagnostyka oraz leczenie, nawet operacyjne (np. w przypadku przepukliny rozworu przełykowego).
Jak zapobiegać nawrotom zgagi?
Profilaktyka to potężna broń w walce z nawracającą zgagą. Co możesz zatem zrobić, żeby jej zapobiec?
- Przyjmuj po posiłku pozycję stojącą lub siedzącą.
- Unikaj aktywności fizycznej po jedzeniu.
- Zrezygnuj z ciasnych ubrań.
- Zasypiaj na lewym boku.
- Podnieś wezgłowie łóżka.
Zadbaj też o swoją dietę i sprawność fizyczną – zdrowy styl życia to podstawa dobrego samopoczucia.
Dbaj o swoje zdrowie i nie daj się zgadze!
Zbilansowana, zdrowa dieta, aktywność fizyczna oraz równowaga psychiczna to trzy filary zdrowia. Dbając o nie każdego dnia, wpłyniesz korzystnie na swoje samopoczucie oraz poprawisz funkcjonowanie całego organizmu. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do stanu swojego zdrowia zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Szukasz sprawdzonej apteki? Apteka pod Gwiazdą ma swoje oddziały m.in. w Biłgoraju, Brzesku, Krośnie, Nisku, Rzeszowie i Stalowej Woli.